Wszystkie krajowe gatunki płazów to zwierzęta dwuśrodowiskowe. Ewolucyjnie, w mniejszym lub większym stopniu, związane są one ze środowiskiem wodnym. Świadczy o tym mechanizm rozrodu, do którego woda jest tym zwierzętom niezbędna. Jaja składane w postaci skrzeku mogą rozwijać się tylko w wodzie. Również postacie larwalne – kijanki - wykluwające się z jaj są zwierzętami typowo wodnymi. Te mniej lub bardziej drapieżne organizmy, na pierwszy rzut oka przypominające małe rybki, posiadają dobrze wykształcony ogon służący im jako narząd ruchu i tak jak wiele innych organizmów wodnych oddychają skrzelami. Dopiero w trakcie przeobrażania się (metamorfozy) wykształcają się u nich pewne cechy anatomiczne i fizjologiczne, umożliwiające im zasiedlanie nowego środowiska. Budowa układu oddechowego i oddychanie płucami, odpowiednia budowa skóry, odmienna od organizmów wodnych budowa kończyn – to elementy budowy ich ciała, które pozwalają na egzystowanie na lądzie.
-
Ropucha zielona po zlozeniu skrzeku. - Fot. M. Rzepała
Specyficzna budowa ciała i tryb życia spowodował, że płazy zasiedlają dość różnorodne środowiska, ale spełniające jeden warunek – występuje w nich woda. Znamienna stała się ich obecność we wszelkiego typu zbiornikach wodnych, począwszy od dużych jezior, przez stawy hodowlane, po małe zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne czy przydrożne rowy, a nawet okresowe kałuże. Niektóre gatunki preferują określone typy zbiorników, mają określone wymagania co do porastającej je roślinności czy jakości wody. Inne z kolei rozmnażać się będą prawie wszędzie tam, gdzie w zagłębieniach w ziemi wiosną będzie zbierała się woda. Po zakończeniu rozmnażania część gatunków opuszcza zbiorniki wodne i przenosi się na ląd. Zamieszkują wtedy bardzo różnorodne środowiska: pola uprawne, łąki, lasy, zarówno iglaste jak i liściaste, parki, jak również tereny bardzo suche, z roślinnością murawową. Są również gatunki, które cały sezon spędzają w zbiornikach wodnych lub w bardzo bliskim ich sąsiedztwie.
-
Typowe srodowisko wystepowania plazów. - Fot. M. Rzepała
-
Typowe srodowisko wystepowania plazów. - Fot. M. Rzepała